Testosteron Nedir? Nasıl Artırılır?
Makalede Neler Var
Erkek cinsiyet hormonu olarak tanımlayabileceğimiz testosteron; erkeklerde testisler, kadınlarda ise yumurtalıklar tarafından üretilen, libido ve enerji ile yakından ilişkili olan, aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendiren bir madde olma özelliği taşıyor.
Sporcular tarafından doping maddesi olarak kullanılan testosteron takviyeleri ise kasların gelişmesine, kişinin güçlü ve daha sağlıklı bir vücuda sahip olabilmesine olanak tanıyor.
Az bir miktarda böbreküstü bezleri tarafından da salgılanan testosteronun eksikliğinde kişide kas kütlesi kaybı, ani ve sebepsiz kilo alımı, huysuzluk, libido düşüklüğüne bağlı olarak cinsel isteksizlik görülebiliyor.
Erkeklerde 30’lu yaşlardan sonra azalmaya başlayan testosteron değerlerinin bazı besinlerin tüketimi ile arttırılması mümkün olabiliyor.
Bu yazımızda kısaca testosteron ne işe yarar? Testosteron nasıl yükseltilir? sorularını yanıtlamaya çalışacağım:
Testosteron Nedir? Ne İşe Yarar?
Androjenler grubuna dahil olan bir çeşit steroid hormonu olan testosteron, sağlığımıza dair pek çok durumda aktif bir rol üstleniyor.
Vücudumuzdaki enerji seviyelerini, cinsel istek ve arzuyu düzenlemenin ve doğrudan etkilemenin yanı sıra kas yoğunluğunu arttırma, kasları güçlendirme, ses kalınlığını düzenleme, kemik yoğunluğunu arttırma, yağ yakımını gerçekleştirme, kas dokusunu onarma, vücudun kıllanmasını sağlama vb. görevleri de yerine getiriyor.
Erkek hormonu olarak bilinen testosteron hormonu, erkeklere dair karakteristik özelliklerin şekillenmesine olanak tanıyor.
Testosteron Eksikliği Belirtileri:
Belirtiler; eksikliğinin şiddetine ve kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte yaygın görülen belirtileri aşağıdaki şekilde sıralayabilmemiz mümkün:
- Cinsel istekte azalma
- Erektil disfonksiyon( sertleşememe, erken boşalma)
- Sperm kalitesinde azalma
- Sperm miktarında düşüklük
- Göğüs dokularında şişme ve büyüme
- Kas ve kuvvet kaybı
- Güçsüzlük
- Vücut kıllarında dökülme
- Saç dökülmesi
- Vücut yağında artış ve kilo alımı
Testosteron eksikliği kronik bir boyuta ulaştığında kişide zamanla kemik erimesi, ani ruh hali değişiklikleri, testislerde küçülme ve yorgunluk vb. semptomlar görülebiliyor.
Testosteron Eksikliği Nedenleri:
Kadın ya da erkeklerde testosteron eksikliğine yol açan en önemli etmenleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Kolesterol hapları vb. bazı ilaçların düzenli kullanımı
- Testis enfeksiyonları
Tip2 diyabet, obezite, HIV/AIDS, karaciğer ve böbrek hastalıkları - Testis yaralanmaları
- Kallman sendromu, Klinefelter sendromu vb. birtakım genetik rahatsızlıklar
- Hormonları etkileyen birtakım bozukluklar
- Hipofiz tümörleri
- Yüksek prolaktin düzeyi
- Stres ve gerginlik
- Depresyon
- Anksiyete
- Uyku problemleri
Testosteron Yüksekliği Belirtileri:
Testosteronun eksikliği kadar yüksekliği de bazı sorunları birlikte getirebiliyor.
Genellikle erkek çocuklarını etkileyen bu durum; erkeklerin olması gerekenden daha önce ergenliğe girmelerine neden oluyor.
Erkeklerin yanı sıra kadınlarda da rastlanabilen testosteron yüksekliği; kadınlarda ses kalınlaşması, adet düzensizlikleri, erkek tipi kellik vb. semptomlarla seyrediyor.
Yaygın görülen belirtileri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Cilt yağlanması
- Sivilce ve akneler
- Yüz ve vücutta aşırı kıllanma
- Kadınlarda klitoriste şişme ve büyüme
- Kadınlarda göğüslerin küçülmesi
- Vücut şekli değişiklikleri
- Rahim urları
- Penis sertleşmesinde artma
- Cinsel performansta artma
- Penis boyunda büyüme
UYARI: Testosteron yüksekliği; cinsel isteği ve sertleşmeyi arttırsa da zamanla sperm sayısında azalmaya ve kısırlığa neden olabiliyor.
Kişide damar sertliği, LDL(kötü kolesterol seviyelerinde artış), ilerleyen dönemde kalp krizi, inme ve felç gibi ciddi sağlık sorunları görülebiliyor.
Bu yüzden yukarıdaki belirtilerden en az birkaçı ile karşılaşan, cinselliğe aşırı düşkün olan kişilerin mutlaka bir uzmana görünmesi, basit bir kan testi ile testosteron değerlerini ölçtürmeleri gerekiyor.
Testosteron Eksikliği Tedavisi:
Öncelikle eksikliğe herhangi bir başka hastalığın neden olup olmadığının doktorlar tarafından tespit edilmesi gerekiyor. Eksikliğin başka bir hastalıktan kaynaklandığının tespit edildiği durumlarda öncelikle hastalığın tedavi edilmesi gerekiyor.
50 yaş üzerindeki yani yaşlılıkla birlikte testosteron seviyeleri düşen hastalara takviye ürünler kullanmaları önerilebiliyor. Ancak bu takviye ilaçların ciddi yan etkileri bulunduğundan testosteron seviyeleri normal olan kişilerin bu ürünü kullanmaktan kaçınmaları, sağlıkları adına önem arz ediyor.
Takviyelerin kullanımı ile hastaların yağsız vücut kütlesinde artış, kas kütlesinde yükselme, vücut yağında azalma elde edilebiliyor.
Lakin bu yöntemden ülkemizde pek de yararlanılmadığını takviye kullanımının yalnızca ileri yaşlı erkeklerle sınırlı tutulduğunu da belirtmek istiyoruz.
Testosteron Replasman Tedavisi:
Düşük testosteron seviyelerini yükseltmeyi hedefleyen bu tedavi ile kişide kas ve kemik kütlesinde artış elde edilebiliyor.
Tedavide genellikle deri üzerine uygulanan jeller ve bantlardan, bazı enjeksiyonlardan ve diş etlerince emilen tabletlerden yararlanılıyor.
Lakin bu tedavi de birtakım riskleri tetiklediğinden hastanın gerçekten bu tedaviye ihtiyacı olup olmadığının doktor tarafından kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi gerekiyor.
Bu tedavinin yan etkilerini ise aşağıdaki şekilde sıralayabilmemiz mümkün:
- Akne ve sivilce
- Uyku esnasında nefes alma güçlüğü
- Kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riski
- Prostat büyümesi
- Göğüste büyüme
- Alyuvar sayısında yükselme
Vücut Geliştirme ve Testosteron Takviye Kullanımı:
Günümüzde vücut geliştirmek, daha kaslı ve çekici bir fiziğe sahip olmak isteyen pek çok kişi; bilinçsiz bir şekilde testosteron takviyeleri kullanıyor.
Gerçekten de kas gelişimini destekleyen bu hapların ciddi yan etkilerinin bulunmaları; bu takviyelerin zararlarının faydalarından daha çok olmasına yol açıyor.
Doping amacıyla ya da kas geliştirmek için alınan bu takviyeler; kişide uzun vadede ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getiriyor.
Takviye kullanımının en önemli zararlarını aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Karaciğer ve böbreklerde tümör oluşumu
- Kötü kolesterol değerlerinde artış
- Kısırlık
- Saldırganlık ve sinirlilik
- Kalp kaslarının zarar görmesi
- Kalpte ritim bozuklukları
- Damar sertleşmesi ve tıkanıklığı
Kalp krizi, inme ve felç - Saç dökülmesi
- Çizgili kas hücrelerinin miktarında artış
Kas geliştirmek amacıyla takviye kullanmayı düşünüyorsanız; öncelikle testosteron hormon değerlerinizi ölçtürmeli, ardından doktorunuza danışmalısınız.
Bu takviyelerin düzenli kullanımından mutlaka kaçınmalısınız. Önceliğinizi mutlaka doğal tedavi yöntemlerine vermeli; testosteron arttıran yiyecek tüketimine yönelmelisiniz.
Testosteron Arttıran Yiyecekler:
Cinsel isteksizlik, sertleşememe vb. sıkıntılarınızı geride bırakmak, kas geliştirmek ve daha güzel bir fiziğe kavuşmak adına testosteron haplarına yönelmek yerine vücuttaki testosteron değerlerini yükselten yiyecekleri tüketmenizi öneriyoruz.
İşte, testosteron miktarını yükselten en etkili besinler listemiz:
Tereyağı:
Doymuş yağ oranı yüksek olan tereyağı; testosteron seviyelerini yükselterek, kendinizi daha dinç, sağlıklı ve enerjik hissetmenizi sağlıyor.
Tereyağının yanı sıra doymamış yağlar açısından zengin hakiki zeytinyağı, kanola ve badem yağı gibi katıksız yağlar tüketerek de vücudunuzdaki yağlanma ile savaşabilirsiniz.
Protein açısından zengin besinler:
Testosteron seviyelerini yükselterek, dengeleyen besinlere yumurta, yağsız kırmızı et, peynir gibi doğal protein kaynaklarını örnek olarak gösterebiliriz.
Her sabah güne yumurta ile başlayarak, karbonhidrat tüketimini sınırlandırıp, daha çok kaliteli proteinler açısından zengin besinlerin tüketimine ağırlık vererek, fitness vb. kas geliştirme aktivitelerinizden en iyi sonucu alabilirsiniz.
Kuruyemişler:
Vitamin ve minerallerce zengin olan badem, fıstık, kaju, ceviz, fındık ve fıstık gibi kuruyemişlerin doğal testosteron yükseltici besinler olduğunu ifade edebiliriz.
Öğün aralarında bir avuç kuruyemiş tüketerek; kendinizi gün boyu daha iyi hissedebilmeniz mümkün!
Muz ve nar gibi bazı meyveler:
Nar, muz ve ananas gibi bazı meyvelerin testosteron hormonunu düzenleyici ve arttırıcı etkisi bulunuyor.
Koyu Yeşil Yapraklı Sebzeler:
Karnabahar, lahana, ıspanak, brokoli vb. koyu yeşil yapraklı sebzeler tüketerek de testosteron seviyelerinizde yükselmeye tanık olabilirsiniz.
D Vitamini İçeren Yağlı Balıklar:
Somon, ton balığı, uskumru gibi yağlı ve D vitamin deposu balık çeşitleri ile karidesin doğal afrodizyak etki gösterdiğini, erkeklerde sperm kalitesini ve miktarını arttırdığını söyleyebiliriz.
Chia tohumu, kuşkonmaz, kereviz sapı, zencefil, testosteron arttıran yiyecekler listemizde bulunuyor.
Testosteron Hormonu Arttırma Yolları:
Aşağıdaki önerilerimizi dikkate aldığınız takdirde vücudunuzda daha fazla miktarda testosteron hormonu salgılanmasını garantileyebilirsiniz:
Stressiz bir yaşam sürmeye çalışın:
Tüm hormonlarımızın ve vücudumuzun yanı sıra testosteron hormonuna da zararı dokunan stres, kilo alımının da en önemli nedenleri arasında bulunuyor.
Stressiz bir yaşam sürmeye çalışarak, yoga ve meditasyon gibi sizi stresten ve depresyondan arındırabilecek aktivitelere yönelerek, testosteron hormonu değerlerinizi doğal bir şekilde yükseltebilirsiniz.
Bol bol egzersiz yapın
Yüzme, tenis başta olmak üzere yürüyüş, koşu gibi tüm spor dallarının testosteronu arttırıcı bir etkisi bulunuyor.
Sigara ve alkol tüketimini sınırlandırın
Maalesef ki sağlığımızı her açıdan olumsuz etkileyen sigara ve alkol ikilisi; testosteron üretiminin düşmesine yol açıyor.
Sağlıklı yağlar tüketmeye özen gösterin
Tereyağı, balık yağı gibi hayvansal kaynaklı yağların yanı sıra zeytinyağı ve kanola yağı gibi bitkisel kaynaklı yağların da testosteronu yükseltici etkileri bulunuyor.
Margarin, ayçiçeği yağı tüketimini bırakarak, yemeklerinizde zeytinyağı kullanmaya başlayarak, yağ yakım sürecini hızlandırabilirsiniz.
Günde en az 7-8 saat uyuyun
Uykusuzluk; dopamin ve serotonin salgılanımını azaltmakla kalmıyor, testosteron salınımını da azaltarak, kişide cinsel isteksizliğe ve yağlanmaya yol açıyor.
Günde 7-8 saatlik dinlendirici bir uyku ile semptomları hafifletebilirsiniz.
Testosteronu yükselten vitamin, mineral takviyeleri kullanın
Çinko, selenyum, D vitamini, aspartik asit içeren vitamin ve mineral takviyelerinin kullanımı ile testosteron eksikliği giderilebiliyor.
Ancak düzenli ve aşırı tüketim yan etkiler doğurabileceğinden bu takviyeleri kullanmadan önce kanınızdaki vitamin ve mineral değerlerini basit bir kan testi ile ölçtürmeyi ihmal etmemenizi öneriyoruz.
Bir an önce ideal kilonuza düşün!
Obezite ve şişmanlık ile düşük testosteron seviyeleri arasında doğrudan bir ilişkinin bulunduğu yapılan pek çok bilimsel çalışma gösteriyor.
Fazlalık yağlarınızdan bir an önce kurtulup, ideal kilonuza düşerek; testosteron salınımını arttırabilirsiniz.
Bu yazımda kısaca testosteron nedir? Doğal yollarla nasıl yükseltilir? sorularını yanıtlamaya çalıştım.
Sizler de önerilerimizi dikkate alarak, ileride testosteron eksikliği ile yüzleşmekten korunabilirsiniz.