Yüzde Hesaplama Nasıl Yapılır? Yüzde Hesaplama Kolay Yolu

Yalnızca matematik derslerinde değil günlük hayatımızda da yüzde hesaplamanın gerekli olduğu durumlar ile karşılaşabiliyoruz.

Örneğin, %20 indirimle bir ürünü almak istediğimizde yüzde hesaplamadan mutlaka yararlanmamız gerekiyor.

Bunun dışında banka faiz oranları söz konusu olduğunda da yüzde hesaplamayı bilmemiz gerekiyor.

İndirim, zam, faiz hesaplama, hisse senedi hesaplama vb. pek çok işlemde yüzde hesaplamayı doğru bir şekilde yapabilmemiz; son derece önem arz ediyor.

Bu yazımızda kısaca yüzde hesaplama nasıl yapılır? Yüzde hesaplamanın kolay yolu nedir? vb. yüzde hesaplamaya dair merak edilenleri yanıtlamaya çalışacağız.

Yüzde Nedir?

En genel tanımıyla yüzde hesaplama, bir bütünü yüz eşit parçaya böldüğümüzde elde ettiğimiz değerin yani eş parçaların ne kadarlık bir kısmının işlemde kullanıldığını gösteriyor.

Bir sayının %30’u dediğimizde önce o sayıyı 100 eşit parçaya bölüyor sonra da 30 tanesinin toplam değerini buluyoruz.

Yani 300’ün yüzde 30’u dediğimizde önce 300’ü 100 eşit parçaya ayırıyoruz. Elde ettiğimiz 3 rakamından 30 tanesinin hangi sayıya denk geldiğini öğreniyoruz. Bunun içinse 3 ile 30’u çarpmamız gerekiyor. Sonuç olarak 300’ün yüzde 30’unun 90 olduğunu söyleyebiliriz.

Yüzde Hesaplama Kolay Yolu:

Oldukça kolay olan yüzde hesaplama esnasında temel iki matematik işleminden yararlanıyoruz. Bunlardan ilki bölme, ikincisi ise çarpma işlemi olarak karşımıza çıkıyor.

Örneğin, 300 sayısının yüzde 20’sini bulmak istediğimizde öncelikle 300’ü 100’e bölmemiz; daha sonra ise elde ettiğimiz bu sayıyı 20 ile çarpmamız gerekiyor.

500 sayısının yüzde 30’u sorulduğunda ise aynı şekilde 500’ü önce 100’e bölüyor sonrada 30 ile çarpıyoruz.

Yani A sayısının %B’si size sorulduğunda A/100 X B işlemini sırasıyla tamamlamalısınız.

İndirim ve Kar Hesaplama:

Yüzde hesaplama; en çok da indirim ve kar hesaplamamız gerektiğinde karşımıza çıkıyor.

Bir ürünü %20 karla hangi fiyata satmamız gerektiğini bulmak istediğimizde ürün fiyatına ürünün yüzde 20’sini eklememiz gerekiyor.

Örneğin; 300 TL’ye aldığımız yani maliyeti 300 TL olan bir ürünü %20 karla satmak istediğimizde 300’ün önce %20’sini bulmalı, sonra da bulduğumuz sayı ile ilk maliyet fiyatını toplamalıyız.

300/100×20=60 TL bizim karımız oluyor. 300 TL olan maliyete 60 TL’yi eklediğimizde ürünü 360 TL’ye satmalıyız.

Aynı şekilde yüzde hesaplamayı indirim hesaplarken şayet satıcıysak zararımızı bulurken de kullanabiliyoruz.

Örneğin; 300 TL’yi %20 indirim ile satmamız gerektiğinde ürün maliyetinden ürünün %20’sini çıkarmamız gerekiyor.

Bu durumda 300-60=240 TL gibi bir rakama ürünü indirimli olarak satmış yani toplamda 60 TL zarar etmiş oluyoruz.

Maliyet Hesaplama:

Bazen de ürünün karlı ya da indirimli fiyatı üzerinden ürünün maliyetini bulmamızın gerekli olduğu durumlar da söz konusu olabiliyor.

Örneğin; %40 kar ile 210 TL’ye sattığımız bir gömleğin maliyet fiyatını hesaplamamız gerekebiliyor.

Bu durumda A X 40 /100 + A= 210 şeklinde işlem sırasını takip etmemiz gerekiyor.  Yani A rakamını, diğer deyişle maliyeti aynı sayının yüzde 40’ı ile topladığımızda sonuç 210 olmuş oluyor.

Sadeleştirme yaptığımızda A X 2/5  +A =210 denklemini elde ediyoruz.

Buradan 2A/5 + A =210 denklemini çözdüğümüzde 7A/5=210 oluyor.

Bölme işlemi karşı tarafa çarpma olarak geçtiğinden 7A=210 X 5 denklemini çözdüğümüzde A değerini bulmuş oluyoruz.

A değeri, denklemi çözdüğümüzde 150 oluyor.

Yani ürün maliyetinin 150 TL, karımızın ise 60 TL olduğunu ifade edebiliriz.

Aynı ürünü %40 zararla sattığımızda ise A-2/5A=210 denklemini çözmemiz gerekiyor. Yani bu sefer; maliyetten indirimi çıkarmamız gerekiyor.

3A/5=210 denklemini çözdüğümüzde elde ettiğimiz 350 TL bizim maliyetimiz oluyor. Zararımız ise 350-210= 140 TL oluyor.

İşlemin sağlamasını yaptığımızda 350 sayısının yüzde 40’ı gerçekten de 140’a denk geliyor.

Zam hesaplama:

Yüzde hesaplama; en çok da maaşımıza gelen zamları kendi kendimize hesaplarken işimize yarıyor.

Örneğin, yeni yıl itibariyle maaşımıza %5 zam geldiğini duyduğumuzda hemen maaşımızın yüzde 5’ini hesaplamaya koyuluyoruz.

• 5000 TL maaş alan birine %5 zam geldiğini düşünelim. 5000/100 x 5 denklemini çözüp, maaşımıza zam miktarını eklediğimizde zamlı maaşımızı pratik bir şekilde bulabiliyoruz. Yani zamlı maaşımız, 250 TL artışla birlikte 5250 TL oluyor.

Hesap Makinesinde Yüzde Hesaplama Nasıl Yapılır?

Artık çoğumuz, kar, zarar, indirim vb. tüm ticari işlemlerimizi yaparken hesap makinesini kullanıyoruz.

Hesap makinesiyle işlem yaparken de temelde aynı olan yüzde hesaplama mantığından yararlanmamız gerekiyor.

Örneğin, 500’ün 100’de 5’ini hesaplamak istediğimizde önce 500 ü 100’e bölmeli, sonra da elde ettiğimiz sayıyı 5 ile çarpmalıyız.

Ya da direk olarak, 500 rakamını tuşladıktan sonra hesap makinesindeki % rakamına basarak da direk olarak 500’ün 100’de 5’inin kaç olduğunu görebilirsiniz.

Bu yazımızda kısaca yüzde nasıl hesaplanır? sorusunu yanıtlamaya çalıştık. Yukarıdaki formüllerden yararlanarak sizler de en karışık faiz, maliyet, indirim, kar, zarar sorularını çözebilirsiniz.