Siyah Çayın Faydaları ve Zararları

Siyah Çayın Faydaları ve Zararları; Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi, çay saatlerinin nedeni, akşam yemeklerinden sonra muhabbet eşlikçisi, yalnız geçen günlerin dert ortağı olan çay, sözcüklerden anlaşıldığı üzere hayatımızın bir parçasıdır. Hatta kahveseverler ve çay severler diye iki ayrı grup oluşmasının temelini atmıştır. Tavşan kanı, paşa çayı, zift gibi koyu gibi demlenme sürelerine bağlı dilimize yerleşmiş adları vardır. Türk insanının nerdeyse olmazsa olmazıdır…

Siyah çay hayatımıza gireli neredeyse 4000 yıl olmuştur. İlk kez Çin’de keşfedilmiş ve tüketilmeye başlanmıştır. Doğada normal bir bitki gibi yeşil yaprakları bulunan, hiç işlenmeden tüketildiğinde yeşil çay olarak adlandırılan, camellia sinensisi oksitleyerek siyah çay elde edilir.   Siyah çayın tesadüfen keşfedilmesi ise, 1500 lü yılların sonunda Ming hanedanlığı zamanına dayanır. Hanedanlığa ait ordunun terkedilmiş bir çay fabrikasına yolu düştüğünde, yeşil çayları güneşte bırakılmış, kurumuş halinde buldular. Çayları kalmayan ordu, bu kurumuş çay yapraklarını demlediklerinde ise, tadının yeşil çaydan daha güzel ve keyifli olduğu gördüler. Tadının aromatik olması ve vücuda dinamiklik vermesi dikkatleri üzerine çekmiştir. Bu tarihten sonra toplanan yeşil çayları, hızlı oksidasyon sağlamak için, çam ağaçlarının gövdelerinde kurutmuşlardır.

Renk bakımından siyah olarak adlandırılsa da çay demlenince koyu sarı veya turuncu rengindedir. Çinliler bu yüzden siyah çaya kırımızı çay ismi vermiştir. Ancak Çin’den çay getiren Hollandalı ve İngilizler yüzünden ticaret malı olarak siyah çay diye isimlendirilmiştir.

Günümüzde endüstriyel olarak, siyah çay aynı yeşil çayın elde ediliş şekli ya da yetiştirilme yerleri bakımından bir sürü çeşide sahiptir. Çay yeşil olarak toplandıktan sonra,  yaprakların neminin kaybetmesi için solması beklenir. Daha sonra makineler yardımıyla yüksek sıcaklığa maruz bırakılır. Bu makinaların çıkışında çay yaprakları yuvarlanmış olur. Daha sonra da çıkan parçacıkların boyutlarına göre de sıralanırlar. Ayrıca sadece yeşil çaydan, siyah çay elde edilmez. Sarı, beyaz ve oolong gibi bütün tür çaylardan siyah çay üretilebilir.

Siyah Çayın İçeriğinde Neler Vardır?

 Siyah çay polifenoller açısından oldukça zengindir. Minimum olarak sodyum, protein ve karbonhidrat vardır. Tein denilen antioksidan içerir. Kafein, florid, glukuronik ve laktik asit, manganez, potasyum, tanen, purinler, ksantin ve gallik esterleri vardır. Yeşil çayda kafein miktarı bir bardak kahveden bile fazladır. Ancak siyah çay işleme maruz kaldığından içeriğindeki kafein oranı yarı yarıya düşer.

Siyah Çayın Faydaları Nelerdir?

• Kalbin sağlıklı olarak çalışmasını sağlar: Kalp ve beyin hayati organlarımızdandır. Kalp, vücuda oksijence zengin kanı pompalar. Organların ve hücre bazında hayatın devamı için oksijene ihtiyaç duyar. Karbondioksit açığa çıkınca da kalp hücrelerden karbondioksiti uzaklaştırır. Günde içilen 3 bardak çayın, kalbin sağlıklı bir şekilde çalışmasını desteklediği, bilimsel yönden kanıtlanmıştır. Siyah çay kalp krizi ve felç gibi durumların üstesinden gelir. Bu da içeriğindeki flavonlar sayesinde olur.
• Yumurtalık kanserine yakalanma riskini düşürür: Kanser her yıl milyonlarca kişinin hayatını tehdit eden bir hastalıktır. Yeşil çayda olan kateşinler gibi siyah çaydaki teinlerde over kanserine neden olan hücrelerin çoğalmasını engellemektedir. Yapılan araştırmaya göre günlük içilen 2 fincan çay sayesinde, yumurtalık kanserine yakalanma riskinin %30 gibi büyük bir oranda azaldığı belirlenmiştir.
• Diyabete yakalanma riskini azaltır: Diyabet hastalığı metabolik bir bozukluktur. Çağımızda her an herkes bu hastalığa yakalanma eğilimindedir. Önlenmesi ve erken tanı konulması oldukça önemlidir. Bilim adamları, siyah çaydaki theaflavinler vücudun insüline duyarlı hale gelmesine yardımcı olup, beta hücre fonksiyon bozukluğunu önleyerek tip2 diyabeti azalttığını keşfetmişlerdir.
• Bağışıklığı yükseltir: Siyah çay, vücutta ortaya çıkan serbest oksijen radikalleri temizleyen antiokisdanlarca zengindir. Eğer bu serbest oksijen radikaller bertaraf edilmezse, hücrelerin normal çalışmasını engelleyebilir, Dna hasaraında neden olablir. Siyah çay, oksijen radikallerin temizlenmesine yardımcı olur.  Böylelikle vücut bağışıklığı düşmez. Temizlenen hücreler sayesinde vücut daha güçlü olur.
• Kemik sağlığını korur: Yıllar geçtikçe kemikler güçsüzleşir. Siyah çay içen kişilerde, siyah çayın kaybolan kalsiyumu yerine koyduğu ve kemik yoğunluğunun istenilen sağlıklı düzeyde kaldığı gözlemlenmiştir. Özellikle yaşlılarda ortaya çıkabilen kırık riskinin azaltır.
• Parkinson hastalığına yakalanma riskin düşürür: Parkinson hastalığı, genelde yaşlı insanları etkileyen, sinir sistemini deformasyonuna bağlı olan bir hastalıktır. Ancak günümüzde stres, düzensiz yaşam, genetik faktörler sebebiyle bu hastalık gençlerde de ortaya çıkabilmektedir. Siyah çaydaki polifenoller, sinir sistemini korur. İçeriğindeki düşük kafein ise Parkinson hastalığını terse çevirir.
• Sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar: Bağırsakların, beyin gibi çalıştığı ve hafızası olduğu bilinmektedir. Sağlıklı çalışan bağırsaklar ise; hastalıklardan korunmanın bir yoludur. Siyah çay içerek, bağırsak florasındaki iyi bakterilerin sayısı ve çeşitliliğini artmasına yardımcı yoludur. Polifenoller, prebiyotikler gibi davranır. Ayrıca zararlı bakterilerin üremesinin önüne geçer. Mide kanseri, mide ülseri, yemek borusu kanserlerinin yakalanma riskinin azalmasına yardımcı olur.
• Kolestrolü düşürür: Kötü kolestrol oalrak tanınan LDL, damarlar duvarlarında plaklar birikmesine neden olur. Daralan damar yüzünden, kalp krizi, felç gibi durumlar ortaya çıkabilir. Çünkü kan akışı dengesizleşir. Siyah çay vücuttaki kötü kolestrol % 12 kadar düşürür.
• Kilo kaybına yardımcı olur: Obezite, kalp ve damar hastalıkları, yüksek kolestrol ve diyabet gibi çeşitli hastalıkların temek nedenidir. Siyah çay, diyetle birlikte tüketildiğinde ve sporda eklenirse kısa sürede kilo vermenize yardımcı olur. Ayrıca vücutta uzun süre giderilmeyen iltihaplar sonucunda şişmanlık ortaya çıkabilir. Siyah çay bunun önüne geçer. Siyah çayın iştah kesici özelliği vardır.
• Böbrek taşlarını giderir: Böbrek taşları, kalsiyum okzalat ve ürik asit gibi maddelerin vücuttan atılımının artmasından kaynaklanır. Bu taşlar ortaya çıkınca ise şiddetli ağrılar baş gösterir. Siyah çay tüketerek, böbrek taşı oluşum riskinin %8 oranında azalır. Ancak bilim dünyası bu konuda ikiye bölünmüş durumdadır.
• Astıma iyi gelir: Astım solunum yolu ve bronşların iltihaplanması, bununla birlikte şişmesi nedeniyle solunum zorlaşır. Çayın içerisinde bulunan flavonoid ve kafein sayesinde akciğerlerin düzgün şekilde çalışmaya başlar.
• Serbest radikalleri ortadan kaldırır: Serbest radikaller, metabolizma, çevre kirliliği, sigara ve lkol tüketmek gibi dış etkenler nedeniyle ortaya çıkar. Bunlar vücut için toksiktir. Antioksidanlar ise bunları temizlemekle görevlidir. Siyah çay ise bunları temizleyebilen antioksidanlarla doludur.
• Ayrıca limonlu içilen çay serbest oksijen radikallerini kaldırmak için iyi bir yöntemdir.
• Bakterileri öldürür: Bakteriler iyi ve kötü olarak iki grupta incelenebilir. Kötü bakteriler hastalıkların ve enfeksiyonların başlıca sebebidir. Hatta bazı bakteriyel enfeksiyonlar ölümle bile sonuçlanabilir. Yapılan araştırmalar sonucu, siyah çayın içerdiği antioksidanlar ve diğer önemli bileşenler antibakteriyel özelliğinin çok fazla olduğunu kanıtlamıştır.
• Stresi azaltır: Çağımızın belki en önemli sorunu strestir. Stresten uzaklaşma hatta deşarj olma isteği neredeyse zorunluluk haline gelmiştir. Bir bardak çay ise vücutta salgılanan fazla stres hormonlarını azaltmaktadır. Sinir sistemini rahatlatır.
• Alzhimer ve siyah çay: Alzheimer hastalığı, hafız kaybına neden olan, davranış ve düşünceyi etkileyebilen, daha sonra vücuttaki organların bile görevini yapamaz hale getiren bir demans yani bunama türüdür. Toplum arasında siyah çay içmenin Alzheimer’ı kontrol altında tuttuğu söylense de, bu özellik sadece yeşil çayda vardır.
• Ağız sağlığında önemli rol oynar: Çürüklerinizin olmasın istiyorsanız, düzenli olarak siyah çay tüketmeyi alışkanlık hale getirmelisiniz. Antibakteriyel özelliği sayesinde ağız hijyenini korur. Diş çürümelerine karşı dişleri korur. Nefesinizi tazeler. Ayrıca stafilakok enfeksiyonları önler. İçeriğindeki florür ise dişleri çürükleri üzerinde etkilidir. Ağız içinde çıkan tümörlerin üzerindeki plakları yok eder. Dişlerde her ne kadar lekeye yol açtığı söylense de, bu lekelenme dişler düzgün ve düzenli bir şekilde fırçalanmadığından kaynaklanmaktadır.
• Dikkat toplamaya yardımcı olur: Siyah çay konsantre olma sürenizi arttırır. Yapılan araştırmalar sonucu, güçlü konsantre, daha iyi görüş ve işitsel duyu sağladığı görülmüştür. Beyin fonksiyonlarına etki eden L- theanin, siyah çay içinde bulunan, tüm dikkat sistemini uyaran bir bileşenir.
• Kan basıncını düşürür: Çeşitli ülkelerdeki bilim adamlarınca yapılan araştırmada 1 hafta boyunca deneklere düzenli olarak siyah çay tüketildiğinde, tüketmeyenlere göre hem küçük hem de büyük tansiyonlarının daha düşük olduğu gözlemlenmiştir.

Siyah Çayın Cilde Faydaları Nelerdir?

Siyah çay sağlıklı bir cilt için adeta kilit içecektir. Cilt enfeksiyonlarından, lekelere, yaşlanmayı geciktirmeden, şişkinlikleri indirmek gibi geniş bir yelpazede cilt için faydası vardır. Özellikle içeriğindeki tanen ve polifenoller cilt hücrelerini gençleştirici yönünde etkilidir. Ancak her doğal reçetede olduğu gibi siyah çay ile yapılan, cilt reçeteleri için bir uzmanla görüşmekte fayda vardır.

Deri iltihaplarından korur ve iyileştirir:

Cilt vücudumuza ait en büyük organdır. Sürekli çalışır. Dış etkenlere çok fazla maruz kalır. Bu yüzden de sürekli bakıma ihtiyacı vardır. Ciltte oluşan iltihaplar ise, birçok bakteri ve mikrobun bir araya gelmesi ile oluşur.  Bu iltihapları gideren çay içerisindeki kateşin ve flavonoidler iyileşme sürecini hızlandırırken, oluşması muhtemel enfeksiyonlara karşı da korur.

Gözaltında oluşan şişlikleri azaltır:

Kadınlar ve erkeklerin ortak sorunu olan göz altında oluşan şişlikler, yorgun ve sağlıksız görünmenin yanında göz çevresini erken kırışmaya yatkın hale getirebilir. Bundan kurtulmak için demlediğiniz poşet çayları atmamanızı öneririz. Eğer poşet çay kullanmıyorsanız, demlediğiniz çay soğuyunca makyaj pamuklarını içine daldırıp, sıkarak aynı etkiyi yaratan doğal şifa kaynağını elde etmiş olursunuz. Pamukları ya da çay poşetlerini her gün düzenli olarak 20 dakika boyunca şişkinliklerinizin üzerinde tutmanız yeterlidir. Birkaç hafta içinde bu şişkinliklerde gözle görülür azalmayı farkedeceksiniz.

Erken yaşlanmayı önler:

Siyah çay içerisindeki antioksidanlar ve polifenoller cilt erken yaşlanmaya aynı zamanda kırışıklık oluşumuna karşı korur. Yapılan araştırmalar sonucu siyah çayın cildin yapı taşı ve belirli bir yaş dönemine kadar vücüt tarafından üretilip, cildin elastikiyetini sağlayan kolajeni parçalayan bir enzimin meydana gelmesini sağlayan gen geçişini azalttığını keşfetmişlerdir.

Cilt kanseri ile mücadele eder:

Antioksidanlarca zengin olan siyah çayda yapılan araştırmaların bir çoğunda özellikle cilt kanseri üzerindeki etkinliği görülmüştür. Cilt kanserine yakalanma riskini düşürse de, oluşmuş kanserleri giderme hakkındaki çalışmalar devam etmektedir

Cildi güneşin zararlı ışınlarından korur:

Güneş ışınlarının eskisi gibi dost olmadığı ve insan sağlığını tehdit ettiği son yıllarda sıklıkla vurgulanmaktadır. Güneşin yaydığı ultraviole radyasyonu, cilt lekelerinin ve kanserlerinin nedenlerinin başında gelmektedir. Siyah çay tüketmek cilde koruyucu bariyer oluştururken, aşırı ultraviole ışığına maruz kalmanın ortaya çıkardığı cilt sorunlarını iyileştirici etkisi olduğu bilinmektedir. Hem içerek hem de cildinize sürerek, siyah çaydan en fazla faydayı sağlayabilirsiniz.

Cilt yenilenmesini hızlandırır:

Özellikle yaraları iyileştirme sürecinde son derece etkilidir. Sadece yaralarınızın üzerine sürmeniz yeterlidir. Çünkü kolajen üretimini arttırırken ve bölgedeki yangıyı almaktadır. Ancak her yaranın üzerine de uygulamamak gerekmektedir.

Lekeleri azaltır:

Yüzdeki fondöten ile bile kapanmayan lekeler, kadınlarda bazen güven eksikliğine bile yol açabilir. Kimyasal peeling ya da sert kimyasallarla yapılan leke giderme seanları, ağızdan alınan ilaçlar yerine tamamen doğal olan siyah çay imdadınıza yetişecektir. Lekelerin neden olan toksinleri bölgeden atılmasına yardımcı olan antioksidanlar siyah çayın en önemli özelliği arasında yer alır. Sadece bölgeye bir pamuk yardımıyla soğuk çayı uygulamak, sıcakken içmek yeterlidir. Bu kürden sonra birkaç hafta içinde yüzünüzdeki lekelerden kurtulduğunuzu göreceksiniz.

Siyah Çayın Saça Faydaları Nelerdir?

Siyah çay içerisindeki kafein ve antioksidanlar saç sağlığı üzerinde önemli rol oynar. Saç derisindeki yaraları iyileştirmeden, saç uzaması, saça parlaklık ve canlılık vermesine, saçınızın doğal rengini korumasına kadar birçok açıdan fayda sağlar.

• Saç dökülmesini önler: Kadınlardaki saç dökülmesindeki sebebi olan stres ve hormonal değişimler sırasında vücuda yardımcı olan antioksidanlarca zengin siyah çay tüketmek oldukça önemlidir.
• Saçın hızlı uzamasını sağlar: Saçınızın hızlı uzamasını istiyorsanız, vücut sıcaklığında yani yaklaşık 36 – 37 dereceki demlenmiş çayı saç derinize ve tüm saçınıza uygulamanız gerekmektedir.yaklaşık 2 hafta sonra farkı gözle görülür şekilde hissedeceksiniz.
• Saçlara parlaklık verir: Saçınızı şampuanla yıkadıktan sonra, son durulama suyu olarak oda sıcaklığında demlenmiş çayla yıkayın. Donuk ve cansız saçlarınızın birkaç hafta boyunca düzenli uygulama sonucu saçlarınızın eskisinden daha parlak ve yumuşak olduğunu göreceksiniz.
• Doğal bir saç boyasıdır: Ten renginiz esmer ise, siyah çayın içerisindeki kırmızı ve siyah tonu saça mükemmel bir doğal boya etkisi yapar. Kınayla birlikte karıştırılıp, saç derisine ve tüm saça uygulanır. 1-2 saat beklettikten sonra, saç şampuanla yıkanmalıdır. Yıkamadan sonra canlı ve parlak doğal saç renginiz belirginleşecektir.

Siyah Çay Nasıl Seçilmelidir?

Siyah çayı keyifle tüketmeniz için damak tadınıza göre olan birçok siyah çay çeşidini deneme yanılma yönteminle seçebilirsiniz. Dikkat etmeniz gerekn püf noktası ise; seçeceğiniz çayın kesinlikle neme maruz kalmamasıdır. Çünkü gerçek tadı ortaya çıkmaz ve sağlık için faydalı olan antioksidanları yitirmiş olur. Ayrıca çay yapakları uzun parlak görülmelidir.

Siyah Çay Nasıl Saklanmalıdır?

Siyah çay aldığınızda mutlaka nem ve direkt olarak hava temasından korumak çok önemlidir. Bunun yanında güneşe veya sıcaklık dalgalanmalarına karşı da korunmalıdır. Teneke kaplarda saklanması, tazeliğini koruması açıdan önemlidir. Siyah çayınızı 1 yıl boyunca, ilk günkü tazeliğini koruyarak saklamak için, kilitli bir saklama poşetine koyduktan sonra, teneke kapalı bir kaba ve buzdolabına konulmalıdır. Ayrıca vakumlanarak, içeriğindeki fazla havası alınabilen kaplarda da saklanabilir. Teneke kavanozun içerisine konulan, beze sarılı bir kömür parçasıda nemi havanın kaybolmasını sağlar. Aynı etkiyi yakalamak için, küçük bir kireç tozu poşeti ile birlikte toprak kapta saklanabilir.

Siyah Çay Doğru Şekilde Nasıl Demlenir?

Siyah çayın demlenmesi her ne kadar kolay görülse de demleme zamanı ve çay – su oranı çok önemlidir. Fazla demleme ya da fazla çay çok koyu çay çıkmasına neden olurken, az demleme süresi ve su oranına bağlı kalmadan konulan az çay ise; açık renkte bir çay meydana getirmektedir. Bu yüzden, öncelikle kişi başına içilecek çay miktarı kadar çay bardağı su çaydanlığa konulur. Demliğe ise yarım çay kaşığı kadar poşetsiz çay eklenir. Su kaynayınca, demliğe çay üzerine kaynayan su eklenir.

Çaydanlığa tekrar su konulup, kısık ateşte su kaynayana kadar, 10 -12 dakika arası demlenmeye bırakılır. Daha sonra süzülüp, içime hazır hale gelir. İsteğinize bağlı, çayın sertlik derecesine göre çaya kaynayan su eklenerek tadı yumuşatılabilir. Tatlandırıcı olarak genelde şeker, limon ya da sütle içilebilir. Ancak siyah çayın sağlık açısından en fazla fayda elde etmek için, çaya herhangi bir tatlandırıcı eklenmemelidir.

Çay demlenir, kaynatılmaz. Bu önemli püf noktası çok önemlidir.

Eğer poşet çay kullanıyorsanız, demleme süresi için 4-5 dakika yeterlidir. Ayrıca poşet çayların ambalajları üzerinde, en iyi içimi yakalamak için yönlendirmeler bulunmaktadır.

Siyah Çayın Zararları

Siyah çayın faydaları olduğu kadar bazı yan etkileri ve zararları da bulunmaktadır. Siyah çayın zararları genelde fazla tüketildiğinde ortaya çıkmaktadır. İşte siyah çayı çok içmenin zararları

• İshale neden olabilir: Siyah çayın içerisindeki kafein sindirim sistemini uyarır. Vücudun tolere edebileceğinden çok siyah çay tüketmek, ishale neden olur. Bu durum kişiden kişiye değişkenlik gösterir.
• Kabızlık görülebilir: Siyah çay fazla tüketildiğinde, içeriğindeki tanenler yüzünden vücuttan toksin atılmasını önlemektedir. Bu yüzden vücuttan atılması gereken posalar atılamaz hale gelir.
• Gün içinde tüketilen çay çarpıntı ve kaygıya neden olabilir. Çünkü çay sinir sistemini uyarır.
• Hızlı nefes alınıp verilme ortaya çıkabilir.
• Uykusuzluk ve huzursuzluğa sebebiyet verebilir.
• Sık idrara çıkartır: Siyah çaydaki kafein, idrar kesesini aktifleştirir. Bu da sık sık idrara çıkmanızı neden olur.
• Çeşitli nöbetleri önleyen ilaçların etkisini azaltabilir. Böylelikle nöbetler baş gösterir.
• Glokom sorunu ile karşılaşılabilir: Kafein içeren siyah çay, göz içindeki basıncı arttırır. İlk çayı içtikten sonra 30 dakika sonra başlayan bu süreç 1,5 saate kadar devam eder. Göz tansiyonundan muzdarip iseniz; siyah çay tüketmeden önce doktorunuzla görüşmelisiniz.
• Vücuttaki demir emilimini azaltır. Bu durum ise, kansızlığa neden olmaktadır.
• Mide kanseri ve ülseri olanlar siyah çaydan uzak durmalıdır. Çünkü vücut tarafından kolayca emilimi olmayan mide asitleri ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
• Hamilelikte kafein alınımı önerilmediğinden, siyah çay da tüketilmemelidir.

Siyah çay demir eksikliği yapar mı sorusuna cevap vermek gerekirse siyah çay yemeklerden sonra içildiğinde demir eksikliğine neden olabilir. Genelde yemeklerden sonra siyah çay içilmesi asla önerilmez.

Siyah Çay Günde Kaç Bardak Tüketilir

Siyah çayın tüketiminin fazla olup olmadığı kişiden kişiye değişir. Bazıları günde rahatlıkla 20 bardak çay içebilirken, bazı kişilerde 2. bardak çaydan sonra yan etkiler ortaya çıkabilir. Genel olarak gün içinde 3-4 bardak siyah çay tüketimini vücut tolere etmektedir. Ancak 5 bardaktan sonrası insan vücuduna zararlı olacak kafein alınımı demektir.

Siyah çay ne kadar kafein içerir?

Bir bardak siyah çay yaklaşık 48 mg kafein içerir. Oysa ki bir bardak kahvede 95 mg kafein vardır. Unutmayın siyah çayı çok içmenin zararları vardır. Aşırıya kaçmadan içmelisiniz.

Sizlere bu yazımızda siyah çayın faydaları ve siyah çayın zararları hakkında bilgi vermeye çalıştım. Aklınıza takılan soruları yorum kısmına yazarak bize sorabilirsiniz.