Paraben Nedir? Zararları Nelerdir? Hangi Ürünlerde Bulunur?

Paraben; genellikle ilaç ve kozmetik sektörlerinde kullanılan, ürünlerin raf ömrünü uzatan, koruyucu bir kimyasal madde olma özelliği taşıyor.

Cilt bakım ürünlerinde, temizlik malzemelerinde hatta gıdalarda bile kullanılan bu kimyasal, tıpkı diğer kimyasal maddeler gibi sağlığımızı ciddi ölçüde tehdit ediyor. Unutmayın paraben insan sağlığına zararları olduğundan uzmanlar tarafından kesinlikle kullanmamaya özen gösterin denilmektedir.

Ürünlerin raf ömrünü uzatmanın yanı sıra ürünlerde zararlı bakteri, mikrop ve mantarların birikimini de önleyen paraben; ürünlerin arka etiketlerinde ethylparaben, butylparaben vb. ifadelerle belirtiliyor.

Düşük maliyetli olan, koruyucu madde etkisini uzun bir zaman dilimi boyunca gösteren paraben; maalesef ki sıklıkla kullanıldığında meme kanseri, cilt kanseri gibi pek çok kanser çeşidine yol açabiliyor.

Parabenin zararları ile ilgili olarak sizleri kısaca bilgilendirmek istediğimiz bu yazımızda paraben nedir? sorusunu da kısaca yanıtlamaya çalışacağız.

İşte, bu zararlı kimyasala dair bilmeniz gereken o detaylar:

Paraben Nedir?

Bakterisid ve fungisit özellikleri bulunan, yani bakterilere saldırarak, zararlı organizmaları öldüren ve mantarları yok eden paraben; mantar ve enfeksiyonlara bağlı olarak gelişen hastalıkları tedavi etmek amacıyla pek çok ilaç ve kortizon içerikli merhemde de kullanılıyor.

Metil paraben, propilparaben, bütilparaben, benzilparaben, izobütilparaben gibi alt sınıflara ayrılan bu kimyasal; bazen de antimikrobiyal olarak yabanmersini gibi bazı bitki çeşitlerinde yer alıyor.

Doğada bitkilerde saf halde bulunan paraben; sağlığımızı tehdit etmezken; ilaç, kozmetik, temizlik sektöründe kullanılan parabenler; maalesef ki sentetik olarak üretiliyorlar.

Sentetik olarak üretildiklerinde ise uzun süreli kullanımlarda kanser başta olmak üzere ciddi sağlık sorunlarını tetikleyebiliyorlar.

Son yıllarda yapılan pek çok bilimsel çalışma, paraben içerikli ürünlerin meme kanserine yol açan tümörün gelişimini ve büyümesini beraberinde getirdiğini adeta gözler önüne seriyor.

Bu yüzden de uzmanlar tarafından tüketicilere mutlaka paraben içermeyen ürünler kullanmaları öneriliyor.

Paraben Ne İşe Yarar?

Temel görevi, ürünlerin raf ömrünü uzatmak, yani kullanım süresi normal şartlarda maksimum birkaç ay olan bir ürünün birkaç yıl boyunca bozulmadan raflarda kalabilmesini sağlamak olan paraben; ticari amaçlar güdülerek, ürünlere ekleniyor.

Saç şampuanlarına, fondötenlere, kapatıcılara, diş macunlarına, parfümlere, sabunlara eklenen bu kimyasal; göz damlası, krem ve merhem gibi sağlık ürünlerinde bile bulunuyor.

Hatta salata sosları, hazır meyve suları, ketçap, mayonez, hardal sosu, reçeller gibi hazır gıdalarda bile paraben yer alıyor.

Paraben Hangi Ürünlerde Bulunur?

İlaç, kozmetik, gıda ve temizlik sektöründe kullanılan bu zararlı kimyasalın sıklıkla yer aldığı temel ürünleri aşağıdaki şekilde sıralayabilmemiz mümkün.

Kozmetik ürünler:

• Fondöten, kapatıcı, allık, maskara, diş macunu, tonik, parfüm, sabun, saç kremi, traş losyonu, göz farı, ruj, deodorant, oje, ruj, dudak parlatıcısı, güneş yağı, güneş kremi, pudra, makyaj temizleme losyonu, el ve yüz kremleri gibi cilt bakım ve kozmetik malzemeler

İlaçlar:

• Krem, merhem, bandaj, sargı bezi, kulak, burun, göz damlaları, vajinal ve rektal ilaçlar ve merhemler vb. sağlık sektöründe kullanılan ürünler ve ilaçlar

Gıdalar:

• Ketçap, mayonez, hardal sosu, salata sosları, dondurulmuş reçeller, hazır reçeller, dondurulmuş yiyecekler, hazır meyve suları gibi bazı gıda ve içecekler

Paraben içermeyen ürünler nelerdir sorusuna cevap vermek gerekirse kesinlikle aldığınız ürünlerin etiketine bakarak incelemeniz gerekmektedir. Eğer aldığınız ürünün etiketinde methylparaben, ethylparaben, propylparaben, butylparaben ya da benzylparaben isimleri varsa kesinlikle bu ürünlerin parabenli olduğunu anlayabilirsiniz.

Sağlık Bakanlığı yayınladığı bir genelgede parabensiz olarak adlandırılan bir çok üründe paraben olduğunu açıkladığı bilinmektedir.

Parabenin Zararları

Vücutta toksik etki gösteren, yani vücudumuzu zehirleyen parabenin zararlarını aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

• Deride kaşıntı ve kızarıklık başta olmak üzere pek çok deri problemine yol açıyor. Sedef, egzama, deride tahriş; yaygın görülen yan etkiler arasında bulunuyor. Bu yüzden yeni bir ürün kullandığınızda cildinizde kaşıntı ve kızarıklıkla karşılaştığınızda o ürünü bir daha kullanmamanız gerekiyor.
• Krem, merhem ve cilt bakım ürünlerinde bulunan paraben, ciltle temas ettiğinde, cilt tarafından kolaylıkla emiliyor. Tüm vücudumuza, dokularımıza, kanımıza hatta idrarımıza bile karışan bu maddeye idrar testi sonuçlarında bile rastlanıyor.
• Bebekler ve çocuklar tarafından kullanılan paraben içerikli ürünler; çocuklarda gelişimin ve büyümenin aksamasına neden oluyor. Bu yüzden büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarımız ve bebeklerimiz için paraben içermeyen ürünler kullanmamız gerekiyor.
• Erkekler tarafından kullanıldığında ya da gıda olarak tüketildiğine erkeklerde üreme fonksiyonlarını olumsuz bir şekilde etkiliyor. Testosteron seviyelerinde azalma, sperm miktarını ve kalitesini düşürme, kısırlığı tetikleme gibi ciddi komplikasyonlar doğurabiliyor.
• Cilt hücrelerinin erken yaşlanmasına ve bu hücrelerin ölmesine yol açan paraben; erken yaşlanmayı beraberinde getiriyor. Cilt bakım ürünlerinde yer alan bu kimyasal; deri kırışıklıklarının cildimize daha kolay bir şekilde yerleşmesine neden oluyor. Cildimizi yaşlandırmanın yanı sıra sinir hücrelerimize de zarar vererek, yaşam ömrümüzü kısaltıyor.
• Kadınlar tarafından kullanıldığında östrojen hormonunu taklit eden, bu yüzden kadınların meme kanserine yakalanma olasılığını arttıran bu kimyasal; genellikle memede birikerek, memede toksik etki gösteriyor. Sonuç olarak, kadınların göğsünde tümör oluşumu için zemin hazırlamış oluyor.
• Parabende bol miktarda bulunan propil, metil ve butil isimli maddeler; özellikle ‘Endokrin sistemine’ zarar veriyor. Endokrin hormon üretiminin dengesini bozan bu madde; özellikle kadınların, çocukların ve bebeklerin bağışıklık sistemini zayıflatarak, hastalıklara daha kolay bir şekilde yakalanabilmelerine neden oluyor.
• Çöplere ya da dışarı attığımız, bitmiş ürünlerde kalan paraben; göllere, denizlere, akarsulara, toprağa karışarak; yalnızca bize değil diğer canlılara da zarar veriyor. Bu yüzden hem doğamızı hem de kendi geleceğimizi korumak adına parabensiz ürünler kullanmamız gerekiyor.

Kısacası parabenin saymakla bitmeyecek kadar çok ciddi hatta hayatı tehdit eden zararı bulunuyor. Bu yüzden satın aldığımız ürünlerin mutlaka arka etiketinde belirtilen içeriklerine dikkat etmemiz; paraben içeren ürünleri asla kullanmamız gerekiyor.

Ürünlerde Paraben Olmadığını Nasıl Anlarız

Arka etiketinde paraben içermiyor, no paraben, paraben free, parabensiz ibareleri yer alan ürünleri tercih ederek, parabenin zararlarından korunabilirsiniz.

Paraben özellikle cilt bakımı ürünleri, şampuan ve kozmetik ürünlerde çok sık kullanılmaktadır. Paraben cilde ve saça zararları olduğundan kesinlikle uzak durulması gereklidir.

Bu yazımızda kısaca paraben nedir? Paraben nelerde bulunur? Paraben zararları nelerdir? vb. bu kimyasala dair merak ettiğiniz soruları yanıtlamaya çalıştık.

Her daim sağlıkla kalmanız dileğimizle…