Tiroid Nedir? Tedavisi ve Tiroit Hastalığı

Tiroit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Vücudumuz tarafından harcanan kalori miktarını ayarlamak yani enerji üretimini sağlamak gibi son derece önemli bir görevi bulunan tiroid hormonunun eksik ya da aşırı salgılanmasının pek çok sağlık sorununa yol açtığını biliyor muydunuz?

Vücut ısısının açığa çıkmasından sorumlu olan bu hormonun az salgılanması, vücut ısımızın düşmesine ve üşümemize neden olmanın yanı sıra metabolizma hızının yavaşlaması, kilo alımı, kabızlık, bağırsak sorunları, kalbin yavaş çalışması, kolesterol gibi sağlık sorunlarını beraberinde getiriyor.

Bu hormonun gereğinden fazla miktarda salgılanması ise zayıflama, aşırı terleme, sık sık dışkılama gibi semptomlara neden oluyor.

Çocuklarda tiroit hormonunun az salgılanması ise büyüme geriliği, zeka geriliği, kısa boy gibi ciddi komplikasyonları tetikliyor.

Kısacası tiroid hormonunun hem az hem de fazla salgılanması, ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşmamızı kaçınılmaz kılıyor.

Tiroid belirtileri ile ilgili olarak sizleri kısaca bilgilendirmek istediğimiz bu yazımızda aynı zamanda tedavi yöntemlerine de değinmek istiyoruz.

İşte, tiroide dair bilmeniz gereken ayrıntılar:

Tiroid Nedir?

Tiroid bezi tarafından salgılanan bu hormonun aşırı miktarda salgılanması hipertiroidzm; az miktarda üretilmesi ise hipotiroidzm olarak isimlendiriliyor.

Tiroid kanseri, aşırı terleme, halsizlik gibi belirtilerle seyreden tiroid hastalıklarının zamanında teşhis edilmemesi, hastalığın daha da ilerlemesine yol açıyor.

Tiroid hastalıklarını hipotroidzm ve hipertiroidzm olacak şekilde iki sınıfta ele almak istiyoruz:

• Hipotiroidi:

Troid hormonunun az miktarda üretilmesi ve salgılanması anlamına gelen hipotiroidi; kronik kabızlık, saçlarda kuruluk ve dökülme gibi semptomlarla hipertiroididen ayrılıyor.

Hastalık belirtileri kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte bu hastalık, kadınlarda erkeklere nazaran daha sıklıkla görülüyor.

• Hipertiriodi:

Tiroid hormonun aşırı salgılanması yani aşırı aktif bir şekilde çalışmasının ardında birtakım tümörler, tiroid iltihaplanması ve Graves hastalığı gibi ciddi sorunlar yer alabiliyor.

Aşırı terleme, ellerde titreme, sinirlilik, uykusuzluk ile belirgin olan bu rahatsızlık, aynı zamanda kişide birtakım ruhsal değişiklikleri de tetikliyor.

Sinirlilik, gerginlik, aşırı endişe hali, aşırı heyecan, duygusallık; hipertiriodinin neden olduğu ruhsal değişiklikler arasında ilk sıralarda bulunuyor.

Tiroit Belirtileri Nelerdir?

Tiroit belirtilerini kendi içinde hipotiroidi ve hipertiroidi belirtileri olacak şekilde iki sınıflandırmada ele alabiliriz:

Hipotirioidi Belirtileri

Çocuklarda ve bebeklerde görüldüğünde zeka ve büyüme geriliğine neden olan bu rahatsızlık; gebe kadınlarda düşük riskini yükseltiyor.

Hastalığın en yaygın belirtilerini aşağıdaki şekilde sınıflandırabilmemiz mümkün:

• Halsizlik ve yorgunluk
• Sürekli uyuma isteği
• Bıkkınlık
• Kronik kas ağrıları
• Kramplar
• Düzenli olarak kilo alma
• Kilo vermede zorluk çekme
• Kronik kabızlık
• İştahsızlık
• Ciltte kuruluk
• Ciltte hassaslaşma
• Saç dökülmesi ve saçlarda kopma
• Düzensiz ve ağır geçen bir adet dönemi
• Odaklanamama
• Hatırlayamama gibi hafıza problemleri
• Ellerde sürekli uyuşma
• Depresyon
• Yüksek kolesterol
• Yüksek tansiyon
• Kalbin hızlı bir şekilde atması
• Guatr

Hipertiriodi Belirtileri

Aşırı terleme ve sürekli kilo kaybı ile karakterize olan hipertiriodi belirtilerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

• Uykusuzluk
• Sinirlilik
• Gerginlik
• Anksiyete
• Hava serin olmasına rağmen aşırı terleme ve sıcaklık hissi
• Bağırsak hareketlerinde hızlanma, ishal
• İştaha rağmen sürekli olarak kilo kaybı
• Eklem ağrıları
• Konsantre olmakta zorluk çekme
• Kadınlarda adet kanaması miktarında azalma
• Ellerde titreme
• Yaşlılarda kemik erimesi
• Yaşlı ve kalp rahatsızlığı bulunan hastalarda görülen nefes darlığı ve şiddetli göğüs ağrıları
• Yaşlılarda omuz ve kalçalarda daha şiddetli görülen kas zayıflığı
• Çocuklarda okul performansında düşüklük
• Çocuklarda sürekli hareket etme isteği
• Çocuklarda görülen bazı davranış sorunları

Tiroid Hastalığı Nedenleri:

Tiroid nedenlerini e tiroid hormonunun aşırı ya da yetersiz salgılanmasına göre iki sınıfta ele alabiliriz:

Hipotiroidi Nedenleri ve Risk Faktörleri

Genellikle genetik geçişli bir rahatsızlık olan hipotiroidi bazen de iyot açısından eksik beslenme, ameliyatla tiroidin tamamının ya da bir kısmının alınması gibi farklı nedenlerden de kaynaklanabiliyor.

Hipotiriodi bir diğer deyişle tiroid yetmezliği; daha çok doğuştan tiroid bezine sahip olmayan ya da tiroid bezinin yapısında doğuştan anormallikler bulunan kişilerde sıklıkla görülüyor.

Aynı zamanda şeker hastaları, kansızlık problemi olan hastalar, 60 yaş üstü kadınlar, depresyona yatkınlığı bulunan kişiler, düzensiz adet kanaması gören kadınlar, kanındaki yağ oranı yüksek olan kişiler; hipotiroidi risk faktörleri arasında bulunuyor. Yani bu hastalar, tiroid yetmezliğine daha kolay bir şekilde yakalanabiliyor.

Hipertiriodi Nedenleri ve Risk Faktörleri

Genetik etmenler, tiroid bezinin iltihaplanması, aşırı iyot tüketimi, Graves hastalığı gibi farklı nedenleri olabilen hipertiriodi; bazen de tiroid kanseri gibi daha ciddi bir sorundan kaynaklanabiliyor.

Kadınlarda erkeklere göre daha yaygın bir şekilde görülen hipertiriodi; otoimmün bir rahatsızlık olma özelliği taşıyor. Yani vücut hücreleri tiroid bezini yanlışlıkla tehdit olarak algılayarak, tiroid bezine karşı antikorlar üretmeye başlıyor. Tiroid bezi de bu antikorlarla savaşmak adına aşırı miktarda tiroid hormonu salgılamaya başlıyor.

Tiroid Hastalığı Tedavisi

Hastalığın tedavisi hastalığın çeşidine ve şiddetine göre farklılık gösterebiliyor.

Hipertiriodi Tedavisi

Kanda tespit edilen yüksek tiroit hormonunu azaltmak ve dengelemek adına doktorlar genellikle anti-tiroidi ilaçlar reçete ediyorlar.

Geçici hastalığı bulunan kişilere ise daha çok antienflamatuvar ilaçlar ya da betablokerlar öneriliyor.

Atom tedavisi olarak da isimlendirilen iyot tedavisi dahilinde hastalara ağız yoluyla alınan ve düzenli olarak kullanılmaları gereken iyot içerikli ilaçlar reçete ediliyor. Tiroid bezi tarafından tutulan iyot; tiroit hücrelerini tahrip ederek, bezin daha da büyümesinin önüne geçiyor.

İyot tedavisi herhangi bir cerrahi işlemi yani ameliyatı içermediğinden hastalar, tedaviye evlerinde devam edebiliyor. Aynı zamanda iyot tedavisinin herhangi bir ciddi yan etkisi de bulunmuyor.

Bazen de doktorlar, radyoaktif iyot tedavisine başvurabiliyor.

Hipertiroidi; düşük ihtimalini arttırdığından daha önce tedavi gören hastaların gebelikleri boyunca mutlaka uzman kontrolünde tiroid hormonlarını takip ettirmeleri bebeklerinin sağlıklı gelişimi adına hayati önem taşıyor.

Hipertiriodi hastalarının doktorlar tarafından reçete edilen ilaçları düzenli olarak kullanmaları, bununla birlikte beslenme alışkanlıklarında da bazı değişikliklere gitmeleri gerekiyor.

Tedavi boyunca hipertiriodi hastalarının sigara tüketiminden kaçınmaları, iyot içeren besinler tüketmemeleri, bol bol yoğurt ve probiyotik içeren gıdalar tüketmeleri, çay ve kahve gibi asitli içecek tüketiminden uzak durmaları, glisemik indeksi düşük besinlerle beslenmeleri, balık gibi Omega 3 içeren besinlerin tüketimine ağırlık vermeleri gerekiyor.

Hipotiriodi Tedavisi

Tiroid hormonunun yeterli miktarda salgılanmasını sağlamak adına başlatılan tedavi; bazen bir ömür boyu gerekli olabiliyor.

Tedavide genellikle tiroid hormonunu içeren tablet şeklindeki haplar reçete ediliyor.

Bu hastalarda kilo alımı sıklıkla rastlanan bir durum olduğundan hastaların kilo verebilmeleri için öncelikle hastalığın tedavi edilmesi gerekiyor.

Bazı minerallerin eksikliği de kilo vermeyi zorlaştırdığından tedavi boyunca kalsiyum, magnezyum, krom, çinko, manganez takviyelerinin kullanımı zorunlu olabiliyor.

Aynı zamanda doktorlar; çinko, demir, bakır, selenyum minerallerini içeren takviye ilaçlar reçete edebiliyor.

Hastaların karbonhidrat ağırlıklı beslenmeden kaçınmaları, şeker, makarna, beyaz ekmek, tatlı ve çikolata tüketimini mümkün olduğunca sınırlandırmaları, tam buğday unundan yapılmış makarna, mercimek, kuru fasülye tüketmeleri, sebze ve meyve çeşitlerine öğünlerinde sıklıkla yer vermeleri gerekiyor.

Bu yazımda tiroid nedir? Tiroid belirtileri nelerdir? sorularını kısaca yanıtlamaya çalıştık.

Yazımızın faydalı olması dileğimizle…